Τετάρτη 22 Μαρτίου 2023

Κουνάβια (Martes foina) & Ασβοί (Meles Meles) στην Μάνη.

 

Ασβός (Meles meles)


To ζώο αυτό έχει συνδυαστεί με τη δυσοσμία κυρίως, όμως, για είδη εκτός Ευρώπης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι σε ορισμένα είδη ασβών υπάρχουν αδένες στην περιοχή των γεννητικών οργάνων με δύσοσμο έκκριμα το οποίο και εκτοξεύουν ως μέσο απώθησης και προστασίας όταν απειληθούν. Στην Ευρώπη το μοναδικό είδος ασβού που εξαπλώνεται δεν έχει την δυσάρεστη αυτή συνήθεια, προς μεγάλη ευχαρίστηση των εχθρών του και των ανθρώπων που μπορεί να συναντήσουν το ζώο αυτό και να το τρομάξουν άθελά τους.

Ο ασβός είναι το μεγαλύτερο είδος της οικογένειας των μουστελιδών (νυφίτσες, κουνάβια, βίδρες) στην Ελλάδα (μήκος σώματος με ουρά μέχρι 110 εκατοστά και βάρος μέχρι και 20 κιλά). Έχει σώμα ογκώδες και συμπαγές με πόδια κοντά και ουρά κοντή και φουντωτή. Το ρύγχος του είναι οξύληκτο ενώ τα μάτια του όπως και τα αυτιά του είναι μικρά. Πολύ χαρακτηριστικό ζώο εξαιτίας του χρώματός του: άσπρο κεφάλι με δύο πλατιές επιμήκεις λωρίδες χρώματος σκούρου καφέ, οι οποίες ξεκινούν από το άκρο του ρύγχους, περιβάλλουν τα μάτια και καταλήγουν πίσω από τα αυτιά. Διαβιεί σε οικοτόπους που περιλαμβάνουν δάση, μακία, στέπες και αγροτικές περιοχές. Ο ασβός είναι κυρίως νυχτόβιο ζώο. Περνάει τη μέρα κρυμμένος στη φωλιά του, που είναι στρωμένη με άχυρο και μοιάζει με πολύπλοκο τούνελ για να μπορεί να διαφεύγει σε περίπτωση κινδύνου. Ζευγαρώνει με τον ίδιο σύντροφο για όλη του τη ζωή και μοιράζεται τη φωλιά του με την υπόλοιπη οικογένεια του. Η διατροφή του εμφανίζει μεγάλη ποικιλία περιλαμβάνοντας έντομα, σκουλήκια ή άλλα ασπόνδυλα, μικρά θηλαστικά, ερπετά, αλλά και καρπούς και γενικά πολύ φυτική ύλη.
Η προστασία του ασβού σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι «χαλαρή» καθώς περιλαμβάνεται στους καταλόγους ορισμένων συμβάσεων και νόμων. Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του σχετίζονται με τη θανάτωσή του καθώς θεωρείται επιζήμιος για τις καλλιέργειες κυρίως εξαιτίας του εκτεταμένου υπογείου δικτύου που κατασκευάζει για τη διαμονή του, ενώ δε είναι και μικρή η απειλή από ατυχήματα στο οδικό δίκτυο. Θηρεύεται και για το τρίχωμα της ουράς του, το οποίο χρησιμεύει στην κατασκευή μαλακών πινέλων ζωγραφικής!!! Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη συρρίκνωση, υποβάθμιση και κατακερματισμό των οικοτόπων που διαβιεί και γενικά τη συνεχή απώλεια της φυσικότητας του περιβάλλοντος.

Πετροκούναβο (Martes foina)

Tο πετροκούναβο (Martes foina) είναι σαρκοφάγο θηλαστικό της οικογένειας των Μουστελιδών που ζει μοναχικά (με μοναδική εξαίρεση την εποχή του ζευγαρώματος) σε ποικιλία οικοτοπών. Είναι είδος κυρίως δασόβιο χωρίς όμως αυτό να να το αποθαρρύνει να ζει και σε βραχώδεις τοποθεσίες κοντά σε κατοικημένες περιοχές ή ακόμα και σε στέγες σπιτιών.
Καταγράφεται ως το λιγότερο απειλούμενο είδος (Least concern, LC) από τη Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης, λόγω της ευρείας κατανομής του, του μεγάλου πληθυσμού του και της παρουσίας του σε μια σειρά από προστατευόμενες περιοχές. Εξωτερικά είναι παρόμοιο με το δενδροκούναβο, αλλά διαφέρει από αυτό από το μικρότερο μέγεθος και τις προτιμήσεις του οικοτόπου του. Ενώ το δενδροκούναβο περιορίζεται στα δάση, το πετροκούναβο είναι ένα πιο γενικευμένο και προσαρμόσιμο είδος, που εμφανίζεται σε έναν αριθμό ανοιχτών και δασικών οικοτόπων.
Γεωγραφική εξάπλωση
Απαντάται στην Δυτική, Κεντρική και Νότια Ευρώπη, στη Μ. Ασία και Κεντρική Ασία. Στη χώρα μας βρίσκεται σε ολόκληρη την Ηπειρωτική και Νησιωτική Ελλάδα ελεύθερα αν και υπάρχουν περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται σε εμπορία κατοικίδιων ζώων.
Πληθυσμιακή κατανομή
Στην περίοδο της κατοχής το κυνήγι του κουναβιού απέφερε ένα σημαντικό εισόδημα εξαιτίας της γούνας του και γι’ αυτό το λόγο υπήρχαν οργανωμένες ομάδες που τα κυνηγούσαν συστηματικά με αποτέλεσμα να μειωθεί αρκετά ο αριθμός τους. Πλέον αυτή η δραστηριότητα έχει σταματήσει να εξασκείται έντονα ενώ επιτρέπεται μόνο από 15/9 έως 28/2 και έτσι έχει εξασφαλιστεί η προστασία και αφετέρου ο πολλαπλασιασμός-αναπαραγωγή του είδους.
Περιγραφή του ζώου
Πρόκειται για ένα ζώο μεσαίου μεγέθους (μήκος σώματος έως 50 εκατοστά, μήκος ουράς μέχρι 26 εκατοστά και βάρος κοντά στα 2,5 κιλά). Διαθέτει μια πυκνή γούνα χρώματος κάστανο καθώς και μια χοντρή φουντωτή ουρά. Το χρώμα και το μήκος του τριχώματος του μεταβάλλεται ανάλογα την εποχή. Το κυριότερο διαγνωστικό του στοιχείο όμως είναι ο χρωματισμός του λαιμού, που διαφέρει από το υπόλοιπο σώμα, καθώς είναι λευκός.
Συνήθειες
Είναι ζώο που ζει μονήρες. Είναι είδος νυκτόβιο αν και μπορεί να κινείται και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μπορεί να αναρριχηθεί στα δέντρα σε τοίχους και φράχτες εύκολα, χάρη γαμψά νύχια του ενώ ταυτόχρονα η μεγάλη του ουρά το βοηθάει στο να διατηρεί την ισορροπία του κατά την διάρκεια των αναρριχήσεων. Τρέφεται κυρίως με τρωκτικά αν και συχνά συναντάται να καταναλώνει και πουλιά αλλά και σπανιότερα φυτικές ίνες.
Αναπαραγωγική περίοδος
Είναι μονογαμικό είδος και ζευγαρώνει κατά τον Ιούλιο-Αύγουστο. Τα δύο φύλα ζουν χωριστά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, εκτός από την περίοδο του ζευγαρώματος. Το θηλυκό μετά από περίοδο εγκυμοσύνης 9 περίπου μηνών γεννά τον Μάρτιο-Απρίλιο, 3-5 μικρά. Το πετροκούναβο δεν διασταυρώνεται με το κουνάβι (Martes martes).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου